Saturday 30 June 2012


আমি হাত মেলিছো
===============

জয়াল পুখুৰীটোৰ সিপাৰে
হাত মেলিছে সদ্যমৃত সকলে;
কুৱলীময় স্বৰূপত থৰ আঙুলিবোৰো
পান্দুবৰণীয়া জোন এটাৰ ধোৱাত
তেওঁলোকৰ অভীপ্সাবোৰ জিলিকিছে নেকি বাৰু ?

পানীৰ আন্ধাৰ বাস্প‍ই তিয়াইছেহি
ইপাৰৰ চৈতন্যৰ জড়তাক,
সকলো আপেক্ষাৰত কাতৰতাৰে
হাত মেলি দেহত, আত্মাত

**********
 ০৮-০৫-১২

পানী
------

দুপৰ ৰাতি নৈখন উঠি আহিল
দোৰখছিগা পানীবোৰ পিছে পিছে;
ঠোটত তুলি লৈ এখন পানীপিয়া আকাশ
চৰাইবোৰ এতিয়া নৈৰ মূধচত,
নিশ্চুপ হাহাকাৰৰ এটা চলচলীয়া অন্তৰা
বাগৰি আহিছে
গানবোৰৰ পাৰেদি
মৌন মাটিৰ খ্যাতি কপাই;

বৰষুণৰ সাকোঁৱেদি সোতঁবোৰ
কেতিয়াযে পাৰ হৈ আহিল চকুলে,
সোণগুটিয়া ঘামৰ সপোনবোৰ কাটি কৰি
আথানি বুকুৰ মজিয়াত
মুৰ ডাঙি ৰ’ল
চপনীয়া দুখৰ ওমলা ঘৰ;

লুণীয়া বনগীত এটা বুকুত সাৱতি
মেটেকাৰ শিপাৰ আউলত যেন
বান্ধ খাই ভাহি ৰ’ল,
শস্যসম্ভৱা পথাৰবোৰৰ কৰুণ গৰ্ভ !

*********
             ২৯-০৬-১২


আলঝেইমাৰ
-------------

নাবিকবোৰে বাট হেৰুৱাইছে,
কম্পাছৰ কাটাবোৰ এতিয়া নিজলৈকে
বাট হেৰুৱাইছে লঙ্গৰবোৰেও;

নিশ্চল হ্ৰদটোৰ ধূৱলি পাৰত
এটাই মাথো প্ৰশ্নৰ ধনগুলৈ
-কোননো ম‍ই ??

******
         ১৭-০৫-১২


বিষ্ণুৰাভালৈ এটা কবিতা-

স্বাধীনতাৰ পিছত
------------------

আৰু কেইজাক ধুমুহা পি
শান্ত হৈ থাকিব এই ৰাতি ?
প্ৰতিশ্ৰুতিৰ দোল কটা চিলাবোৰ দুলি আছিল
পাৰ হৈ যোৱা চিঞঁৰবোৰৰ বিক্ষোভ কপাই !

বিৰিণাপাতৰ পেপাঁ বজাই
সাচঁতীয়া লৰালিবোৰ গ’ল যি গ’লেই,
ওভতনিৰ বাটত এতিয়া মাথো
অশুচি হাড়বোৰৰ পহৰা;

বিষ্ণুৰাভা,
ইটাভাটাৰ অঙঠাই দহি আছে এতিয়াও
ক’লাপৰা কলিজাবোৰৰ ভোক,
নোমাল হাতবোৰে এতিয়াও
ৰাজপথতে উলংগ কৰে
বিব্শ নাৰীবোৰৰ দেহা,
মাথো কাতৰ বতাহৰ সোঁ-সোঁৱনিয়ে
এতিয়া আৰু নুলুটিয়াই
"ডাচ কেপিটেল"ৰ পৃষ্ঠা;
আগৰ দৰে
বুকুৱে পিঠিয়ে লৈ হলেও বুলেটৰ দাগ
কোনোৱে নিলিখে আৰু কেঁচা কলিজাত
সেই দূৰ্দান্ত নাম-
স্বাধীনতা, স্বাধীনতা, স্বাধীনতা !

চালাম থুকি বেকা হোৱা হাতবোৰৰ বাবে যে
কাঁচিবোৰ খহতা,
নাঙলবোৰ গধুৰ
আৰু স্বাধীনতা-
সুলভ সন্ধিৰ এক জৰাজীৰ্ণ দেৱাল লিখ্ন,
আবেগৰ ৰঙীন বিগূল বজাই
ছদ্মবেশী শোষণৰ জঘন্য বিপণণ;
বাট হেৰুৱাই
বিপ্লৱো যে এতিয়া এটা
আধাজ্বলা বাৰুদৰ স্বপ্ন,
এটা বন্ধ্যা সপোনৰ নিৰুত্তাপ স্মৃতিবিভ্ৰম;

শলিতাত লৈ গৰীবৰ তেজ
এনেকৈয়ে জ্বলে এতিয়া ইয়াত
স্বাধীনতাৰ নুমাও নুমাও তৰা,
আৰু গাতে গা লগাই পাৰ হৈ যায় নিৰ্বিঘ্নে
চিকাৰী চৰাইৰ ঠোটৰ বতাহ;
কোটৰগত চকুবোৰত
তোমাৰ দৰে,
ওৰে ৰাতি সাৰে ৰয় মাথো
অযুত শ্বহীদৰ নিদ্ৰাহীন হুমুনিয়াহ !

বিষ্ণু ৰাভা-
বজ্ৰ হুংকাৰেৰে সকিয়াই এই কিন্নৰ সময়ক,
কলিজাত পুতি দিয়াহি জনতাৰ
আকৌ বিপ্লৱৰ তেজেধোৱা নিচান,
লাঞ্চিত হাতবোৰ মুষ্টিবদ্ধ হওঁক;
হুচিয়াৰ কৰি বাঘৰ ছাল পিন্ধা ফেউৰাৰ জাকক,
শিল কঠিনতাৰে এলেহুৱা সিৰবোৰ
ফুলি উঠক পুনৰবাৰ,
বুকুৰ তেজেদি ধুই খহিপৰা মুকুত
তুলি দিও আইৰ পৱিত্ৰ শিৰত আকৌ এবাৰ !!

**********
            ১৪-০৫-১২



কাহিলীপাৰাৰ গধুলি
---------------------

কাহিলীপাৰাত গধুলি হৈছে
কাৰোবাৰ সেঁওতাৰ বাটেদি
নামি গৈছে বেলিটো
ৰঙা কৰি কাৰোবাৰ হৃদয় !

আকাশ মানেতো সদায় আকাশ নহয়,
ভালপোৱাৰ শপত খাই জীয়াই থাকে মাথো
আকোৰগোজ যন্ত্ৰণাবোৰ;
বুকুতে আফালি ৰাতি
কাৰ বুকুত কোন সাৰে ৰয়
নিশ্বাসেতো নাজানে;

টোপনিৰ অগোচৰে
স্বপ্নৰ নিমাখিত ওঠত গজি উঠে
অহোৰাত্ৰ বিলাপৰ দীঘল কাইট,
বুকু খুলি বিদ্ধ ৰাতিয়ে
যাপন কৰি ৰয়
আমৃত্যু প্ৰণয়ৰ বিষাদ বিলাস l
নিভৃত আত্মাত উজুটি খাই
যাৰ ওঠৰ সংগীত বাজি ৰয়
বেদনাৰ দিপিকা ছন্দত,
নিৰালম্ব নিশ্বাসৰ কম্পন বৈ যায় মাথো
সেই নাৰীৰ কল্পিত উ‌ত্‍সলৈ,
প্ৰতিধ্বনিত হৈ ৰয় সেই একান্ত তৰংগ
মৃত্যুৰ সিপাৰৰ নিবিড় প্ৰাৰ্থনাত ;

বিষাদ মানেতো সদায় বিষাদ নহয়,
এয়াই সেই নীলকন্ঠ ৰাগ
য্ন্ত্ৰণাৰ আলম লৈ প্ৰেমৰ সহজ আত্মপ্ৰকাশ !!

**********
              ১৫-০৫-১২

Thursday 28 June 2012


মুক্তি সংগীত
-------------

বুটলি আনিছো মই সেই নদীৰ খোজ,
আদ্ৰ ভৰিত পিন্ধি খাজকটা প্ৰবাল
যি তিয়াই যায় মোৰ দুপাৰ;

পোহৰৰ সুৰংগটোৰ সিটো মুৰত
তেওঁ ৰৈ আছিল
শূণ্যতাৰ ব্ৰহ্মত্ত্বত আওঁজাই থৈ তেওঁৰ স্পৃহা;
এটা ঘন্টাধ্বনিৰ উচ্চাৰণত ম‍ই খুন্দা খাইছিলো
আৰু প্ৰতিধ্বনিত হৈছিলো,
আকাশবাণী এটাৰ শব্দহীন কন্ঠ‍ইদি
শব্দৰ বৈদেহী টোপালবোৰ চৌপাশে সৰিছিল

নৈখন এতিয়াও বুৰ যোৱা নাছিল !

তিলফুলৰ ৰেণুৰে উজাই অহা
মোৰ চৈতন্য (নে অচৈতন্যৰ) সৰ্বোচ্চ আনন্দ
ভাহি ৰৈছিল ম্ৰিয়মান এজন ম‍ইৰ ওপৰত

যি দাপোনত ম‍ই জিলিকিম
মোৰ প্ৰতিবিম্বৰ অতীত হৈ ;
তাতে থমকিব আত্মাৰ সকলো কাচোন,
মোহৰ সকলো অভিজ্ঞান
সেই পৰম সংগীতত লীন হৈ !

**********
              ১১-০৫-১২

Tuesday 26 June 2012


আত্মহত্যা
========

সুহৃদ জৰীবোৰত দ্ৰবীভূত হৈ থাকে
নিজম মৃত্যুৰ হেন্দোলনি,
যেন দাপোনৰ আগৰ
কোনো সুন্দৰী নাৰীৰ আত্মবিভোৰতাহে !

চল চাই পিছলি যায়
নেগুৰীয়া শংখৰ বগা খোলাৰ পৰা
গুৰগুৰীয়া সময়ৰ নিমখ,
উশাহৰ গুহাই গুহাই শিপায়
এটা চোৰাং স্পৃহাৰ পিছল শেলুৱৈ

শাৰী শাৰী অৱচেতনাৰ বনস্পতি
নিস্পলক এটা খেয়ালৰ আঙুঠিত
ওলমি ৰ’ল,
মৃত্যুমুখী কোনো বৃদ্ধ আচামীৰ
শেষ ইচ্ছাৰ নিস্পৃহতাৰে !

**********
২৪-০৬-১২